1.2. Yasal DayanakKalkınma ajanslarının sağlayacağı proje ve faaliyet destekleri ile ilgili iş ve işlemlerin usul ve esaslarını, bunlardan yararlanma ilke ve kurallarını düzenlemek amacıyla hazırlanan Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği, 08.11.2008 tarih ve 27048 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Yönetmelik; kalkınma ajansları tarafından, kamu kurum ve kuruluşlarına, sivil toplum kuruluşlarına ve diğer gerçek veya tüzel kişilere sağlanacak mali ve teknik destekler ile bunların yönetimi, kullandırılması, uygulanması, izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetimine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.
Bu Yönetmelikte, Kalkınma ajanslarının sağlayacağı destekler mali destekler ve teknik destekler olarak ikiye ayrılmıştır. Bu Yönetmelik kapsamında ajanslar tarafından uygulanacak mali destek türleri şunlardır:
- Doğrudan finansman desteği,
- Faiz desteği,
- Faizsiz kredi desteği.
Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre; Doğrudan finansman desteği, Ajansın Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, belli proje ve faaliyetlere yaptığı karşılıksız yardımlardır. Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı desteklerden oluşur. Ancak Ajans istisnai olarak, proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini doğrudan yönetmek suretiyle, doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de doğrudan destek sağlayabilir. Ajans, desteğin hedef kitlesi, kapsamı ve potansiyel yararlanıcının uygulama kapasitesini dikkate alarak aşamalı proje teklif çağrısı yöntemi uygulayabilir.
Ajansların doğrudan finansman desteği sağlama yöntemlerinden biri olarak tanımlanan doğrudan faaliyet destekleri ile ilgili düzenlemeler, Yönetmeliğin 27 nci maddesinde yer almaktadır.
Söz konusu maddenin 1 inci fıkrasında; Ajansa, bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına, bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesinde acil tedbirlerin alınmasına ve kritik öneme sahip araştırma ve planlama çalışmaları, bölgenin yenilikçilik ve girişimcilik kapasitesini geliştirmeye yönelik iş geliştirme merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, teknoparklar gibi kuruluşların ve bunların tesislerinin kurulması amacıyla yapılacak fizibilite benzeri ön çalışmalar gibi bölge için önemli olabilecek stratejik eylemlerin başlatılmasına ve gerçekleştirilmesine ve büyük hacimli yatırım kararlarına kısa vadede etki edilmesi ve yönlendirilmesine katkı sağlayacak olan faaliyetlere doğrudan mali destek sağlama yetkisi verilmiştir.
1.3. Programın GerekçesiKaracadağ Kalkınma Ajansı dâhil olmak üzere TRC2 Bölgesi’ndeki (Diyarbakır-Şanlıurfa) bütün aktörler için bölgesel kalkınma faaliyetlerinin ve Ajansın 2010 yılında vermeyi planladığı proje desteklerinin ana çerçevesini belirlemek amacıyla Ajansımız tarafından hazırlanarak DPT tarafından onaylanan 2010 Yılı Ön Bölgesel Gelişme Planı’nda belirtildiği gibi, Bölgenin vizyonu; “Doğal, tarihi, sosyal ve kültürel zenginliği ve çeşitliliği ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinin cazibe ve ticaret merkezleri olan Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın bu potansiyelini en iyi şekilde koruyarak değerlendiren, işsizliğin, yoksulluğun ve gelir dağılımındaki eşitsizliğin azaltıldığı, Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısı TRC2 Bölgesi”dir.
Bu vizyonu gerçekleştirmek üzere, Ajansımızın misyonu; “ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak, bölgenin girişimcilik ve yerel potansiyelini harekete geçirmek, yerel dinamikleri, özgünlükleri, kaynak ve imkânları ortaya çıkararak tanıtmak ve geliştirmek suretiyle bölgesel kalkınmayı hızlandırmak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farkını azaltmak için bölgedeki kamu sektörü, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek ve böylece ulusal ve bölgesel kalkınma programlarının sürdürülebilirliğini sağlamaktır”.
2007-2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalkınma Planı’nda; rekabet gücünün ve istihdamın arttırılması, beşeri ve sosyal dayanışmanın güçlendirilmesi, bölgesel gelişmenin sağlanması… vb stratejilerle ekonomik büyümenin ve sosyal kalkınmanın istikrarlı bir yapıda sürdürülmesinin sağlanacağı ifade edilmiştir.Dokuzuncu Kalkınma Planına uygun olarak hazırlanan, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın da içinde yer aldığı TRC Bölgesi (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) için hazırlanan GAP Eylem Planı (2008-2012) kapsamında ise aşağıdaki 4 ana stratejik gelişme ekseni benimsenmiştir:
- Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi,
- Sosyal Gelişmenin Sağlanması,
- Altyapının Geliştirilmesi,
- Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi,
Ajansımızca hazırlanan 2010 Yılı Ön Bölgesel Gelişme Planı’nda da, GAP Eylem Planı’ndaki stratejik gelişme eksenleri dikkate alınarak aşağıdaki 7 bölgesel hedef belirlenmiştir:
- Hedef 1: İstihdamı Artırmak, Beşeri ve Sosyal Gelişmeyi Hızlandırmak.
- Hedef 2: Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Merkezi ve Türkiye’nin Ortadoğu’ya Açılan Kapısı Olarak Bölgede İş Ortamını İyileştirmek, Yatırım Açısından Bölgenin Çekicilik ve Erişilebilirlik Unsurlarını Artırmak ve Rekabetçi Bir Yapıya Kavuşturmak.
- Hedef 3: Bölgenin Turizm Potansiyelini Ortaya Çıkarmak, Turizm Altyapısını Geliştirmek ve Turizmi Teşvik Etmek.
- Hedef 4: Tarımsal Üretim Kapasitesini Arttırmak ve Tarıma Dayalı Sanayiyi Geliştirmek.
- Hedef 5: Bölgenin Sanayisini ve Sanayi Altyapısını Geliştirmek.
- Hedef 6: Kentsel Altyapıyı Geliştirmek ve Çevreyi Korumak.
- Hedef 7: Bölgedeki Ulaştırma Altyapısını Geliştirmek ve Bölgeyi Bir Bölgesel Lojistik Merkezine Dönüştürmek.
1.4. Programın Amaçları ve ÖncelikleriBu programın amacı; TRC2 Bölgesinin mevcut potansiyellerinin tespit edilip harekete geçirilmesi; kalkınmanın önündeki risklerin engellenmesi ve bölgede yenilikçilik ve rekabetçiliğin artırılması amacıyla yapılacak araştırma, geliştirme, planlama ve diğer faaliyetlerin desteklenmesidir.
Bu amaç doğrultusunda belirlenen öncelikler aşağıdaki gibidir:
- Turistik öneme sahip tarihi, doğal ve kültürel öğelerin korunması, rehabilitasyonu ve turizme kazandırılması amacıyla rölöve, restitüsyon ve restorasyon plan ve projelerinin hazırlanması,
- Sektörel kümelenmeyi teşvik etmeye yönelik araştırma, geliştirme ve planlama faaliyetlerinin yürütülmesi,
- Bölgenin potansiyellerinin ortaya çıkarılmasına yönelik araştırma, istatistiki veri ve analiz çalışmalarının desteklenmesi,
- Bölgenin rekabetçilik, AR-GE, yenilikçilik ve girişimcilik kapasitesini geliştirmeye yönelik teknoparklar, teknoloji geliştirme, iş geliştirme ve fuar merkezlerinin kurulması ve etkin şekilde faaliyetlerini yürütmeleri amacıyla yapılacak fizibilite benzeri ön çalışmaların desteklenmesi,
- Bölgenin ekonomik ve sosyal kalkınması açısından önemli olabilecek stratejik planların yapılması ve buna yönelik eylemlerin desteklenmesi.
1.5. Programın Bütçesi Bu program kapsamında desteklenecek projeler için Ajansın 2010 Yılı Bütçesi’nde tahsis edilen toplam kaynak tutarı 600.000,00 TL’dir. Programın Bütçesi, proje teklif çağrısından kaynak artması durumunda, Genel Sekreterin teklifi ve Yönetim Kurulu onayı ile
arttırılabilir. Karacadağ Kalkınma Ajansı, bu program için ayırdığı kaynakları (bütçe) kısmen veya tamamen kullandırmama hakkını saklı tutar.
1.6. Destek TutarlarıBu program çerçevesinde her bir proje için verilecek destek aşağıda belirtilen asgari ve azami tutarlar arasında olacaktır:
Asgari Destek Tutarı
:
18.000,00 TL
Azami Destek Tutarı
:
70.000,00 TL
Ajans tarafından sağlanacak destek, projenin toplam uygun maliyetinin % 25’inden az olamaz. Bu değerin altında kalan destek taleplerini içeren projeler değerlendirmeye alınmayacaktır. Proje tekliflerinde, başvuru sahipleri/ortakları tarafından eş finansman sağlanması zorunluluğu yoktur. Ancak, başvuru sahipleri/ortakları tarafından eş finansman katkısı sağlanması taahhüt edilen doğrudan faaliyet teklifleri öncelikli olarak değerlendirilecektir.
Proje bütçesinde, Ajans tarafından sağlanacak azami destek miktarını (70.000,00 TL) aşan tutar, sözleşmeyi imzalayan taraf olması sebebiyle, Başvuru Sahibi tarafından eş finansman olarak karşılanmalıdır. Başvuru Sahibinin, proje eş finansmanını, proje ortaklarından, iştirakçilerden ve/veya üçüncü taraflardan sağlayacağı nakdi katkılar ile karşılayabilmesi mümkündür. Her halükarda, sözleşmeyi imzalayan taraf olması sebebiyle, eş finansman yükümlülüğü Başvuru Sahibinin kendi taahhüdü hükmünde olup, yerine getirilmemesi durumunda Başvuru Sahibi bizzat sorumlu olacaktır.